Χειμερινοί Κολυμβητές – Η μαστοράντζα του Ερντεμπίλ

Οι Χειμερινοί Κολυμβητές αποτελούν μία μοναδική περίπτωση μουσικού σχήματος. Πολύ γνωστοί τόσο για τις άκρως επιτυχημένες live εμφανίσεις τους και τους φανατικούς οπαδούς τους , όσο και για την ιδιαιτερότητα της φωνής και της προσωπικότητας του Αργύρη Μπακιρτζή, οι Χειμερινοί Κολυμβητές προτείνουν μία διαφορετική, μορφή συναυλίας , που μένει αξέχαστη σε όσους την έχουν παρακολουθήσει έστω και μία φορά.

Οι σπάνιες εμφανίσεις τους αποτελούν γεγονός, κάθε συναυλία τους είναι διαφορετική γιατί δημιουργείται «επί τόπου» με τη συμμετοχή του κοινού και κάθε παράστασή τους διακρίνεται όχι μόνο για τη μουσική τους πρόταση που συνδυάζει παραδοσιακά και έντεχνα στοιχεία , εφαρμοσμένα από δεξιοτέχνες μουσικούς, αλλά και για την ευδιάθετη , ζεστή και ουσιαστική ατμόσφαιρα που δημιουργούν οι Χειμερινοί Κολυμβητές με το κοινό τους.

Στο τέλος του 2005, κυκλοφορεί ο δίσκος «Η Μαστοράντζα του Ερντεμπίλ», συλλογή με 14 ιστορικά τραγούδια του Ευαγγέλου Ζάχου Παπαζαχαρίου. Μια αφηγηματική πατριδογνωσία των νεώτερων Βαλκανίων σε έμμετρη μορφή δε θα μπορούσε να είναι πιο παραδοσιακή, πιο σύγχρονη, πιο ψαγμένη, και πιο παιχνιδιάρικη. Με τη βαθιά γνώση που μεταγγίζει σταγόνα-σταγόνα, νότα-νότα ο κύριος Ζάχος και τις γλυκόπιοτες σκανταλιές και τις παραλλαγές των Κολυμβητών, οδηγεί τον ακροατή σε κάθε ξεχασμένη, χωνεμένη κι αφομοιωμένη γωνιά της σύγχρονής μας λαϊκής κουλτούρας.

Και τι δεν περιέχει τούτος δω ο μπαχτσές.
Σε μια εποχή θρησκευτικής μισαλλοδοξίας και εθνικιστικής έξαρσης, που μας κληροδότησε ο 19ος αιώνας, τα τραγούδια του δίσκου, επιχειρούν μια περιήγηση στον γεωγραφικό χώρο που αποτελεί την κληρονομιά του Βυζαντίου και κατόπιν της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, από την Αχρίδα μέχρι τη Βαγδάτη και τον Καύκασο, μέχρι και τις εσχατιές της Ανατολής, ανιχνεύοντας ό,τι ενώνει τους λαούς και όχι ό,τι τους χωρίζει.
Τους κοινούς μύθους, τους κοινούς ή αντίστοιχους ήρωες και αγίους, όπως ο Διγενής, ο Κιόρογλου κι ο Άη Γιώργης. Τα συμβάντα που μαρτυρούν τις κοινωνικές και οικονομικές αιτίες που κρύβονται πίσω από τις θρησκευτικές και εθνικιστικές αντιπαραθέσεις. Μας ταξιδεύουν στις περιηγήσεις του Πούσκιν στον Καύκασο και στις ταινίες του Παρατζάνωφ.
Ανατολίτικο κάντρι γουέστερν στο στιλ του Μορικόνε, αναφορά στον Σαγιάτ Νοβά και στην βιογραφική ταινία "Το χρώμα του ροδιού" του Σεργκέι Παραντζάνοφ. Αγιωργήτικο διηγηματικό άσμα στο στιλ των δημωδών, των πανηγυριών και των πλανόδιων ασίκηδων τραγουδιστάδων. Ρεμπέτικο σμυρναίικο από τους στίχους του τσιγγάνου ποιητή Αμπντούλ Χασάν ελ Νουρί που έψαχνε τον προσωπικό του δρόμο προς τη θέωση. Το έπος του Κιόρογλου Νεστανή που θα πει «ο γιος του τυφλού». Ο Κιόρογλου είναι ενα και το αυτό με τον Διγενή Ακρίτα, ισχυρίζονται κάποιοι μελετητές. Μια επαναστατική θεωρία που έγινε πράξη ήτανε και η διακήρυξη των Μαστόρων του Ερντεμπίλ.
Οι σαλοί δεν είναι μόνον άγιοι της εκκλησίας. Κι ούτε έχουν μόνο αυτοί στενή σχέση με τη φύση και τα ζώα. Ταξίμι για το κλείσιμο της αλβανικής βεντέτας. Ελεγεία στον Μάρκο Κράλη που άγιασε ως λαϊκός ήρωας, προστάτης των φτωχών, εισηγητής της συναδέλφωσης και της συμφιλίωσης. Σερβικό αντιπολεμικό μοιρολόι με τη βιόλα να στριγκλίζει. Ωδή στο ψάρι που το λεν Κοράν. Ριζίτικα κάλαντα του Κεμάλ του τουρκοκρητικού. Ένα έξοχο δείγμα στην παράδοση των μεικτών πολυγλωσσικών τραγουδιών. Νεκρικό άσμα, του θάρρους και της επιστροφής. Ψαλμός σε ήχο τρίτο, μονωδία βυζαντινή.

Αυτά κι άλλα πολλά [π.χ. κάποτε η λέξη τούρκος ήταν υποτιμητική, σχεδόν βρισιά] βρίσκονται λεπτομερώς ανεπτυγμένα στο 36 σελίδων βιβλιαράκι που συνοδεύει το εκπληκτικό αυτό δισκάκι. Μελατάται σα μια βίβλος του πρόσφατου ιστορικού μας παρελθόντος μπλεγμένου σε θρύλους παραδόσεις και παραλογές. Απολαμβάνεται ως μια νέα προσπάθεια ενωτικού πνεύματος για την αρμονική συνύπαρξή μας, όπως την οραματίστηκε ο Ρήγας κι ο Σαμπατάι Σεβή.

Ο τίτλος του δίσκου, από το ομώνυμο τραγούδι, παραπέμπει στην πόλη του δυτικού Αζερμπαϊζάν Ερντεμπίλ, όπου για πρώτη φορά ορίστηκαν, οι κανόνες της λειτουργίας του παζαριού. Του χώρου όπου γινόταν στο εξής η ανταλλαγή, το αλισβερίσι, χωρίς την επέμβαση μεσαζόντων, δηλαδή εμπόρων, ανάμεσα στον παραγωγό και τον καταναλωτή, του οποίου η ιδέα διαδόθηκε αμέσως στην Κεντρική και Δυτική Ασία, στις Ινδίες, στην Αφρική και σ’ ένα μεγάλο μέρος της Ευρώπης, και παντού οι λαοί το δέχτηκαν με ενθουσιασμό.

Μαζί με τους Χειμερινούς Κολυμβητές συμπράττει με τη βιόλα του ο εκ των αρχικών μελών του συγκροτήματος Δημήτρης Πολυζωίδης, που ζει μόνιμα στην Αυστρία, καθώς και κλιμάκιο των υπερηλίκων και δυσκόλως εγειρομένων πλέον, μελών της χορωδίας ΡΟΞ.

256 Kbps + covers

Ακούστε